قاعده سد ذرایع

قاعدة سدّ ذرايع:

«سدّ» به معناي جلوگيري كردن و «ذريعه» به معناي وسيله است. منظور از اين عنوان اين است كه كارهاي مباح و حلالي كه وسيلة انجام عملي حرام قرار گيرد، حرام و ممنوع باشد مانند فروش انگور به كسي كه با آن شراب درست مي‌كند، اجاره دادن منزل به كسي كه در آن عمل نامشروع انجام مي‌دهد و فروش سلاح به كسي كه مرتكب جرم آدم كشي مي‌شود.

اين قاعده در مذاهب اسلامي مورد اختلاف نظر است. مالكي‌ها و حنبلي‌ها از معتقدين به آن هستند در حالي كه حنفي‌ها و شافعي‌ها به آن اعتقادي ندارند.

در مذهب اماميه چنين عنواني مورد قبول قرار نگرفته، فروع و مسائل مصداق آن در هر مورد طبق دلايل خاص حكم مخصوص دارد و جاي بحث آن در عنوان «تعاون بر اثم و عدوان» است.