معسر از هزينه دادرسي كسي است كه به واسطه عدم كفايت دارايي يا عدم دسترسي به مال خود به طور موقت قادر به تأديه آن نيست.ماده 505) ادعاي اعسار ا...

ماده 515) خواهان حق دارد ضمن تقديم دادخواست يا در اثناي دادرسي و يا به طور مستقل جبران خسارات ناشي از دادرسي يا تأخير انجام تعهد يا عدم انجا...

- مراجعي كه به موجب قانون از پرداخت هزينه دادرسي معاف مي‌باشند مثل بنیاد شهید، بنیاد جانبازان و مستضعفان، کمیته امداد امام خمینی و مثل ...

در صورت بروز اختلاف نسبت به متناسب بودن اموال و اشياي موصوف در ماده قبل با شؤون و نياز محكوم عليه، تشخيص دادگاه صادركننده حكم لازم‌الاج...

خسارات دادرسي عبارت است از هزينه دادرسي و حق‌الوكاله وكيل و هزينه‌هاي ديگري كه به طور مستقيم مربوط به دادرسي و براي اثبات دعوا يا ...

درصورتیکه بین مطلق و مقید تعارض و تنافی وجود داشته باشد باید دو حکم را جمع نمود به این ترتیب که مطلق را بر مقید حمل نمود+تعارض بین مطلق و مق...

- انصراف بر دو قسم است انصراف وجودی یا بدوی یا ابتدایی و انصراف ظهوری.179- انصراف بدوی:ذهن ما از فرد اقل منصرف و به مصداق اکثر سوق یابد؛این ...

شمول عام اکثراً ، افرادی است ولی شمول مطلق اکثراً بدلی می باشد .2- ظهور عام در عموم ناشی از دلالت وضعی لفظی است ولی دلالت مطلق بر اطلاق به و...

اطلاق و تقیید از صفات معنا است و لفظ تبعاً به آن متصف می شود.169- کلماتی که می توانند اطلاق و تقیید داشته باشند: اسم اعم از معرفه و نکره و ج...

هرگاه دو امر یا حادثه وجود داشته باشد که تاریخ یکی معلوم و تاریخ دیگری مجهول باشد ، طبق این اصل حادثه ای که تاریخ آن مجهول است حادثه موخر (آ...

جلوگیری از امتداد زمانی عام است. نسخ پس از فرا رسیدن زمان عمل به عام می آید.162- در صورت اختلاف در تخصیص یا نسخ بودن حکم خاص : به دلیل رواج ...

مخصص متصل و مخصص منفصل.154- مخصص متصل شامل : صفت و شرط و استثنای متصل و بدل بعض از کل و غایت .155- مخصص منفصل شامل : منفصل لفظی و منفصل عقلی...

رابطه دلیل خاص و مخصص ، عموم و خصوص مطلق می باشد و مخصص همیشه خاص است اما هر خاصی مخصص نمی باشد.151- مخصص می تواند منطوق یا مفهوم باشد.152- ...

منطوق عبارت است از معنایی که از دلالت وضعی الفاظ یک جمله استفاده می شود و مقصود و مراد گوینده بوده است .123- مفهوم آن چیزی است که از مدلول ک...

- واجب موقت خود بر دو قسم است واجب موسع و واجب مضیق.102- واجب مضیق ابتدا و انتهای انجام عمل دقیقاً مشخص است و در واجب موسع مکلف مختار است آن...